Żywokost lekarski (Symphytum officinale)

Żywokost lekarski (Symphytum officinale)

Żywokost lekarski (Symphytum officinale) zwyczajowo nazywany także kosztywałem lub żywym gnatem to gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny ogórecznikowatych. Występuje w Europie, z wyjątkiem południowych krańców, w środkowej Azji, na Syberii, w Azji Mniejszej. Zawleczony do Ameryki Północnej. W Polsce jest rośliną pospolitą na terenie całego kraju. Żywokost należy do niezastąpionych i najlepszych ziół, które natura ma dla nas w pogotowiu. Rośnie na mokrych łąkach, miedzach, w wilgotnych rowach wzdłuż rzek. Żywokost występuje licznie również przy plotach na osypiskach. Kwitnie latem. Kwiaty są purpurowofioletowe, o kształcie rurkowatodzwonkowatym, zwisłe. Posiada szorstkie liście, które są bardzo ostro zakończone. Łodyga jest gruba. Właściwości lecznicze ma korze i ziele żywokostu. Wieloletnie korzenie, z zewnątrz są ciemnobrązowe lub czarne, wewnątrz są białe lub żółte o grubości kciuka, po rozcięciu są w dotyku śluzowate, wręcz maziste i tłuste. Korzenie te sięgają głęboko w głąb gleby i dlatego żywokost jest trudny do wyplenienia. Korzenie wykopuje się wiosną lub jesienią. Należy mieć w tym celu ostro zakończony szpadel. Ziele natomiast zbiera się przed i w czasie kwitnienia.

Ciekawostką jest , że żywokost w Niemczech nazywany jest m. in. czarnym korzeniem.

Surowiec leczniczy

Surowcem jest korzeń i kwitnące ziele żywokostu. W aptekach i w sklepach zielarskich można kupić korzeń żywokostu (50 i 100 g), syrop oraz maść żywokostową. Korzeń wykopuje się od lutego (2 poł.) do maja (1 poł.), a potem od sierpnia (2 poł.) do listopada (1 poł.).

Właściwości lecznicze:

Korzeń i ziele żywokostu lekarskiego zawierają:

  • allantoinę – do 1%
  • krzemionkę
  • śluzy – do 30%
  • skrobię
  • kwasy (chlorogenowy, ursolowy, dielagowy, kawowy)
  • asparaginę, garbniki pirokatechinowe – do 10%
  • cholinę
  • żywicę
  • gumy
  • glikoalkaloid – konsolidynę
  • alkalold – symfitynę i symfitocynoglosynę
  • olejek eteryczny
  • izobauerenol
  • ziele ponadto zawiera alkaloid – luzyokarpinę, a korzeń – wirydoflorynę, echnidynę i cynoglosynę

Korzeń zasobny jest w wapń, żelazo, fosfor, mangan, kobalt, witaminę B1, B2, B12, C i P.

Zastosowanie:

Wyciągi z korzenia żywokostu lekarskiego działają:
– przeciwkaszlowo
– osłaniająco
– powlekająco
– przeciwzapalnie
– zmiękczająco
– przeciwwrzodowo
– rozkurczowo
– gojąco
– przeciwkrwotocznie
– wzmacniająco
– żółciopędnie
– regulują wypróżnienia i metabolizm
– przyśpieszają regenerację nabłonka
– mięśni
– kości i skóry właściwej.
– działanie ujędrniające na skórę,
– przeciwzmarszczkowe,
– oczyszczające skórę
– nawilżające skórę,
– odżywcze i przeciwropne.

Wskazania
– zapalenie gardła,
– zapalenie płuc, krtani, tchawicy i oskrzeli,
– chrypka, zaniemówienie z powodu ostrego stanu zapalnego strun głosowych,
– kaszel, katar, zgaga, przeziębienie,
– choroby zakaźne typu grypy, anginy i odry, choroba wrzodowa,
– nieżyt żołądka 1 jelit, niestrawność, zaburzenia trawienia,
– biegunka, zaparcia, hemoroidy, czerwonka, sprue, ból brzucha, nadkwaśność treści żołądkowej,
– przy zażywaniu leków, które mogą uszkodzić śluzówkę przewodu pokarmowego,
– choroby skórne i włosów,
– nieżyty układu moczowo-płciowego,
– kamica moczowa,
– choroby alergiczne,
– osłabienie

Stosowanie zewnętrzne (okłady, maseczki, przemywanie, płukanki, kąpiele):
– suchość skóry,
– wągry,
– ropnie, strupy,
– wszelkie rany, nadżerki,
– owrzodzenia, pryszcze,
– oparzenie, upławy,
– stany zapalne jamy ustnej,
– gałki ocznej, spojówek i powiek oraz warg sromowych i pochwy,
– spierzchnięte wargi, rozpadliny skórne, żylaki, odleżyny, odparzenie, wrastający paznokieć,
– wypryski,
– rogowacenie
– starcze, suchość,
– wypadanie, rozdwajanie i łamliwość włosów,
– uszkodzenie włosów zabiegani fryzjerskimi,
– łupież tłusty i suchy.

Użycie:

Nalewka:
Nalewka z żywokostu, którą można przygotować samemu, kryje w sobie wspaniałe możliwości lecznicze. Osoby cierpiące na reumatyzm i obrzęk stawów, którzy latami są leczeni wszystkimi wspaniałymi metodami i nie zostali jeszcze wyleczeni mogą szybko odzyskać zdrowie stosując nalewkę z żywokostu. Okłady z tej nalewki są stosowane przy zewnętrznych i wewnętrznych ranach, uszkodzeniach wszelkiego rodzaju, zmiażdżeniach, wylewach krwawych i złamaniach. Dla przykładu nacieranie nalewką znieruchomiałego stawu lub ramienia pomaga stopniowo przywrócić sprawność i ruchliwość.

Zewnętrznie:
Także zaparzone liście żywokostu jako ciepła papka na unieruchomione kończyny pomagają szybko, jeżeli dolegliwości spowodowane są przeciążeniem, zwichnięciem, skręceniem lub też udarem mózgu. Papkę można zastosować na wypukłości kostek na rękach i stopach. W krótkim czasie znikają one przy stosowaniu okładów z papki.
Liście żywokostu stosuje się również do przykładania, ale także jako dodatek do kąpieli całkowitych w chorobach reumatycznych, dnie, bólach kostnych, zaburzeniach ukrwienia i uszkodzeniach dysku międzykręgowego. Mielony korzeń żywokostu jest obecnie dostępny w wielu aptekach. Można również z niego sporządzić papkę. Okłady z papki przyrządzonej ze sproszkowanego korzenia żywokostu mogą przynieść ulgę nawet przy porażeniu poprzecznym rdzenia kręgowego.Ciepłe okłady pomagają także w owrzodzeniu żylakowatym podudzi, reumatycznym stężeniu mięśni, guzkach dnawych, guzach, bólach karku, w przypadku bolesnych kikutów poamputacyjnych, a nawet w zapaleniu okostnej.

Wewnętrznie:
Z korzeni można także przygotować herbatkę, którą stosuje się wewnętrznie w zapaleniu oskrzeli, dolegliwościach przewodu pokarmowego, krwawieniach żołądkowych i zapaleniu opłucnej. W ciągu dnia pije się łykami dwie do czterech szklanek.Co ważne alantonina zawarta w żywokoście występuje w sprzedaży w postaci zasypki o nazwie Alantan. Stosuję się ją dla niemowląt przy oparzeniach, zapaleniach skóry itp., a dla dorosłych – w formie maści Alantan przy owrzodzeniach żylakowych nóg, zapaleniu żył itp. Wchodzi też w skład maści Septalan oraz drażetek Ulventrol (na wrzód żołądka) i Uldenol (na wrzód dwunastnicy). Na wrzody żołądka zaleca się też skuteczną herbatkę mieszaną z korzeni żywokostu i kwiatów nagietka i rdestu ptasiego. W przypadku zaburzeń dopływu krwi w nogach, w wypadku żylaków oraz w uzupełniającym leczeniu po złamaniach kości stosuje się półkąpiele z żywokostu.

Można zatem śmiało powiedzieć, że żywokost lekarski ma szerokie zastosowanie i potężną moc leczniczą.

Użycie:

Sposoby przygotowania:
Herbatka z korzeni:
2 łyżeczki do herbaty drobno pokrojonych korzeni zalewa się 1/4 litra zimnej wody, rano lekko podgrzewa i cedzi. Pić łykami.

Herbatka mieszana (przy wrzodach żołądka):
Wymieszać 100 g korzeni żywokostu, 50 g kwiatów nagietka, 50 g rdestu ptasiego. Następnie wziąć czubatą łyżeczkę do herbaty zmieszanych ziół na 1/4 litra wody, zalać wrzątkiem i zostawić na trzy minuty do naciągnięcia. W ciągu dnia pić łykami 3 do 4 szklanek ciepłej herbatki.

Przykładanie papki:
Dobrze wysuszone, drobno zmielone korzenie szybko wymieszać w filiżance z bardzo gorącą wodą i kilkoma kroplami oleju jadalnego. Nałożyć papkę na lnianą ściereczkę i ciepłą położyć na chore miejsce, obwiązać.

Przykładanie liści (świeżych):
Świeże, umyte liście rozwałkowane wałkiem do ciasta, przyłożyć na chore miejsce i obwiązać.

Przykładanie liści (zaparzanych):
Liście żywokostu zaparzyć gorącą wodą i ciepłe przykładać.

Dodatek do kąpieli:
500 g świeżych tub wysuszonych liści żywokostu zalać na noc około 5-cioma litrami zimnej wody. Następnego dnia ogrzać całość do zagotowania i uzyskany płyn dolać do wody kąpielowej.

Nalewka żywokostowa:
Korzenie żywokostu dobrze umyte i wysuszone szczotką pociąć na male kawałki i napełnić nimi ściśle butelkę aż po szyjkę. Zalać żytniówką lub dowolną wódką owocową i pozostawić przez 14 dni na słońcu lub w pobliżu pieca. Wódka musi zakrywać korzenie.

Maść żywokostowa:
4 do 6-ciu świeżych, umytych korzeni żywokostu pociąć na cienkie kawałki, krótko przesmażyć z około 250 g czystego smalcu i pozostawić na noc. Następnego dnia całość ogrzać, przecedzić przez ściereczkę i wycisnąć do reszty. Natychmiast przełożyć do małych, czystych naczyń i przechowywać w lodówce. Maść żywokostowa może być stosowana zamiast okładów z papki. Przy opatrywaniu ran u ludzi i zwierząt maść ta jest niezastąpiona!

Wino żywokostowe:
2 – 5-ciu świeżych, umytych korzeni należy drobno pokroić i zalać na 5 do 6-ciu tygodni jednym litrem prawdziwego białego wina. Doskonały środek przy schorzeniach płuc.

Bibliografia:
Treben M., Apteka Pana Boga, Warszawa 1992
Gumowska I., Ziółka i my, Warszawa 1984

Internet:
www.rozanski.li(Medycyna dawna i współczesna – dr H.Różański – fitoterapia)

Galeria

Symphytum officinale L.
20130429Beinwell Horststuecker1
Comfrey (Symphytum officinale) - geograph.org.uk - 1300418

 

Cena od: 17.90 zł
Podsumowanie:
Żywokost lekarski
Nazwa artykułu:
Żywokost lekarski
Opis:
Żywokost lekarski (Symphytum officinale) zwyczajowo nazywany także kosztywałem lub żywym gnatem to gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny ogórecznikowatych. Występuje w Europie, z wyjątkiem południowych krańców, w środkowej Azji, na Syberii, w Azji Mniejszej.
Autor:

Wpis dodany dnia 4 października 2015 godzina 22:08 do kategorii Zioła Lecznicze. Możesz śledzić komentarze tego wpisu poprzez kanał RSS 2.0. Możesz zostawić komentarz, albo użyć trackback ze swojej strony.