Ruta Zwyczajna (Ruta graveolens)
Ruta zwyczajna to bylina z rodziny rutowatych, wyrastająca na wysokość do 90 cm. Kwiaty są żółte zebrane w baldachogrona, a owoce brunatne, nerkowate. Smak jest gorzki, korzenny, ostry, a zapach silny przenikliwy, balsamiczny. Nie jest to tylko ozdoba do ogrodu niegdyś nasze babki wiedziały o właściwościach leczniczych tej ozdobnej rośliny. Ruta zwyczajna to roślina znana od tysięcy lat. Niegdyś stosowana nie tylko, jako lek, ale również jako przyprawa kuchenna. Dziś znacznie częściej jest używana, jako ozdoba ogrodu, niż jako specyfik o właściwościach leczniczych. Pochodząca z ziem południowo-wschodniej Europy, dziś powszechnie dostępna w Polsce. Dzięki wysokiej wytrzymałości jej hodowanie jest proste nawet w warunkach mroźnych zim – jest mrozoodporna. Woli jednak ciepło, słońce i ziemię wapienną (miernie wilgotną) są to dla niej idealne warunki. Przyjemne dla oka rozetowe liście i żółte, słoneczne kwiaty sprawiają, że Ruta zwyczajna idealnie nadaje się jako wypełnienie wolnej przestrzeni w ogrodzie. Posiadając ją jednak w swoim zbiorze, możemy pomyśleć nad wykorzystaniem jej liści, w formie suszonej. Zbierając należy pamiętać o odpowiedniej ochronie rąk, gdyż ruta wydziela substancje, które mogą spowodować wysypkę, efekt oparzenia. Szczególnie uważać powinny osoby uczulone na furokumaryny. Uspokajam jednak, iż ruta wysuszona i w przetworach nie wywołuje takich objawów.
Surowiec leczniczy
Surowcem leczniczym są liście ruty. Roślinę zbiera się wczesnym rankiem, przed kwitnięciem lub po przekwitnięciu. Należy ścinać szczyty pędów i suszyć w ciemnym, przewiewnym miejscu. Gdyby ruta spowodowała u kogoś wysypkę i zaczerwienienie, pomaga natarcie tego miejsca maścią tranową oraz okład ze świeżych, zmiażdżonych płatków kwiatowych nagietka.
Właściwości lecznicze
– flawonoidy (~2,2 % rutyny)
– alkaloidy
– furokumaryny
– olejek lotny
– kumaryna
– umbeliferon
– kwasy organiczne
– witaminę C
– sole mineralne
Zastosowanie
– w skurczach dróg żółciowych i moczowych (żółciopędne, delikatnie moczopędne)
– wiatropędne
– w zaburzeniach krążenia obwodowego
– w atonii macicy
– w zaburzeniach menstruacyjnych
– w zmianach miażdżycowych
– w kruchości drobnych naczyń krwionośnych
– odtruwające
– przyśpieszają gojenie się ran
– w braku apetytu
– na różnego rodzaju dolegliwości żołądkowe
– w chorobach wątroby, nerek, trądzik, łuszczycę, żylaki
Sposoby przygotowania
W Internecie można znaleźć wiele ciekawych sposobów przyrządzania min. nalewek z ruty. Podaje się 20-30 kropli w kieliszku wody 2-4 razy dziennie. Należy jednak uważać gdyż zbyt duże dawki mogą być szkodliwe.
Ważne: Ruta zwyczajna ze względu na swoje właściwości obniżające ciśnienie krwi, nie powinny być stosowane przez kobiety w czasie miesiączki, a tym bardziej podczas ciąży – tu istnieje ryzyko poronienia).
Gumowska I., ziółka i my, Warszawa 1984
Galeria
