Perz właściwy (Elymus repens)
Perz właściwy (Elymus repens) jest wysoko cenionym zielem leczniczym. To wieloletnia roślina z rodziny traw, gatunek byliny należący do rodziny wiechlinowatych. Powszechnie uważany za nieznośny i uporczywy chwast o podziemnych kłączach, które dochodzą nawet do 15m długości, zaś jego część nadziemna nawet do 80cm. Występuje w Europie i Azji, na obszarach o klimacie kontynentalnym i subkontynentalnym. W Polsce roślina bardzo pospolita na całym niżu i w niższych położeniach górskich. Perz właściwy to niewybredne ziele. Rośnie on na wszystkich typach gleb, chociaż nie lubi gleb piaszczystych i o niskim pH. Posiada on wąskie liście oraz zielone kwiaty, które pojawiają się między czerwcem a wrześniem.
Już w 1597 roku, znany zielarz John Gerard pisał o perzu: „Chociaż perz właściwy jest niemile widzianym gościem na naszych polach i w ogródkach, to jego właściwości lecznicze rekompensują wszystkie krzywdy”.
W czasach głodu, korzeń perzu właściwego był prażony i mielony jako substytut kawy i mąki.
Surowiec leczniczy:
Surowcem stosowanym przez zielarzy są kłącza perzu o grubości 2-3mm.
Zanim przygotujemy się do ich suszenia, musimy je bardzo starannie wypłukać w wodzie. Następnie powinniśmy rozłożyć cienką warstwę w miejscach słonecznych i przewiewnych. Kłącza perzu właściwego możemy również suszyć w suszarniach. Po wyschnięciu, kłącza perzu przechowuje się w płóciennych woreczkach w pomieszczeniach suchych, pozbawionych wilgoci.
Właściwości lecznicze:
- do 5% inuliny
- polisacharyd trytycynę (ok. 7%)
- mannit (ok 3%)
- fruktozę (ok 4%)
- karoten (do 6%)
- kwasy organiczne (m.in. kwas askorbinowy – wit. C)
- inozyt, sole mineralne bogate w azotan potasowy
- krzemionkę i dużo innych składników
Zastosowanie:
- działają moczopędnie
- poprawiają przemianę materii
- obniżają poziom tłuszczów w wątrobie
- obniżają poziom cholesterolu we krwi
- dzięki zawartej krzemionce – zwiększają odporność tkanek, ułatwiają regenerację uszkodzonych błon śluzowych, łagodzą stany zapalne
- zmniejszają obrzęki u osób cierpiących na schorzenia nerek
Są pomocne w :
- stanach zapalnych przebiegających z obrzękami
- kamicy nerkowej i pęcherzowej
- nieżytach przewodu pokarmowego
- stłuszczeniu wątroby
- lekkich zatruciach pokarmowych
- zaburzeniach przemiany materii połączonych z wypryskami skórnymi
Perz występuje w wielu mieszankach ziołowych. Jest składnikiem np. granulatu Normogran, zaś alkoholowo- wodny wyciąg z kłączy wchodzi w skład pasty Fitolizyna.
Ponadto, perz właściwy znany był też w lecznictwie ludowym. Był wówczas stosowany w początkowym stadium cukrzycy, a także przeciw „furunkułom”.
Sposoby przygotowania:
10-15g (łyżka) kłączy zalać szklanką wrzątku, po 10 minutach odcedzić i pić 2-4 razy dziennie po pół szklanki.
Gumowska I., Ziółka i my, Warszawa 1984
http://pl.herbs2000.com/ziola/perz_w.htm
http://pl.wikipedia.org/wiki/Perz_w%C5%82a%C5%9Bciwy