Mięta pieprzowa (Mentha piperita)
Mięta pieprzowa inaczej mięta lekarska to bylina należąca do rodziny wargowych (jasnowatych). Pochodzi ze skrzyżowania mięty nadwodnej z miętą zieloną. Uprawiana jest w całej Europie, Azji, Australii oraz Ameryce Południowej. Zazwyczaj wyrasta na wysokość od 30 do 90 cm. Mięta pieprzowa z odmiany „Mitcham” (nazwa miejscowości), która jest najczęściej uprawiana pochodzi z Anglii z miejscowości leżącej w hrabstwie Surrey. W strefie umiarkowanej jest około 25 gatunków mięt, a w Polsce 8. Te najbardziej znane to: mięta kędzierzawa, okrągłolistna, zielona, mięta polej itp. jednak największe znaczenie ma mięta pieprzowa zwana też czarną bo ma ciemnozielone liście, a łodygi nabiegłe fioletem.
Jak uprawiać?
Miętę rozmnaża się z rozłogów. Przyjmuje się bardzo łatwo jednak należy zadbać o ich pochodzenie i kondycję zdrowotną gdyż często ulega rdzy miętowej (rdzawe plamy w połowie lata na spodzie liści), którą trudno wyleczyć.
W warunkach domowych miętę najłatwiej hodować w skrzynce balkonowej lub dużej doniczce, obficie zasilając i podlewając, bo mięta lubi wilgoć.
Oczywiście możemy też używać mięty zebranej podczas letnich spacerów. Przyrządza się z niej smaczny i odświeżający napój o pięknym zielonym kolorze. Świetnie chłodzi podczas upałów – świeżo zerwane listki mięty zalewamy wrzątkiem i pijemy napar na gorąco lub zimno.
Jak suszyć?
Do suszenia ścina się gałązki mięty lub same liście w momencie gdy pączki kwiatowe jeszcze się nie rozwinęły. Zbierać najlepiej w suchy i słoneczny dzień przed południem, a zebrane zioła suszyć w cieniu, w temperaturze nie przekraczającej 30°C.
Do czego służy mięta?
Poszukiwana jest przez przemysł farmaceutyczny, perfumeryjny, kosmetyczny, spożywczy, cukierniczy i spirytusowy. Najczęściej spotykamy się z nią pijąc np. herbatkę z Herbapolu, myjąc zęby, pałaszując cukierki czy żując gumę do żucia. To tylko ułamek w porównaniu z innymi krajami, gdzie mięta króluje w kuchni i rozmaitych naparach.
Właściwości lecznicze
Surowcem zielarskim wykorzystywanym w ziołolecznictwie są liście i ulistnione szczyty pędów mięty.
– Do 4% olejku lotnego (skład to 50% mentolu i jego estrów, 20% mentonu i licznych terpenów),
– Do 12% garbników,
– Kwasy organiczne,
– Karoten,
– Rutyna,
– Apigenina,
– Betaina,
– Flawonoidy.
Zastosowanie:
– Pomocne przy zaburzeniach trawienia,
– Uspokajające,
– Zawarty mentol działa silnie bakteriobójczo,
– Przeciwbólowo,
– Pobudza zakończenia nerwów czuciowych w skórze i błonach śluzowych, odpowiedzialnych
za przewodzenie temperatury. Użyty miejscowo daje uczucie chłodu.
– Pobudza wydzielanie soków trawiennych w żołądku i dwunastnicy,
– Działa wiatropędnie,
– Pobudza wytwarzanie żółci,
– Poprawia apetyt,
– Obniża ciśnienie krwi,
– Usprawniające pracę jelit.
W jakich dolegliwościach warto podawać:
– Zaburzenia trawienne,
– Wzdęcia,
– Kolka jelitowa,
– Nieżyty żołądka i jelit,
– Skąpe wydzielanie żółci,
– Zapalenie pęcherzyka żółciowego oraz dróg żółciowych,
– Kamica żółciowa,
– Żółtaczka,
– Nudności i wymioty,
– Czkawka,
– Zaburzenia nerwowe,
– Bezsenność,
– Migrena,
– Nerwobóle,
– Zaburzenia miesiączkowania,
– Drgawki nerwowe,
– Gorączka,
– Kaszel i krztusiec,
– Chrypa,
– Nadciśnienie.
Zewnętrznie
– Schorzenia skóry i błony śluzowej,
– Do płukania gardła, dziąseł i migdałków,
– Okłady przy kontuzjach,
– Czyraki,
– Wykwity skórne,
– Nerwobóle.
UWAGA
Pomimo, że mięta należy do ziół najmniej toksycznych – dopiero dawki 5-10 g olejku mogą porazić ośrodkowy układ nerwowy, należy pamiętać, że są osoby szczególnie (często małe dzieci) uczulone na olejek miętowy także każdą kuracje należy konsultować z lekarzem.
Sposoby przygotowania
Ciekawostka
We Francji taki napar uważany jest za afrodyzjak pobudzający popęd płciowy.
Gumowska I., ziółka i my, Warszawa 1984
Galeria
Mięta pieprzowa (rysunek)
Mięta pieprzowa (liście)
Mięta pieprzowa (cała roślina)
